Çocuklarda İştahsızlık
Çocuklarda iştahsızlık ve yeme problemleri nedeniyle doktora başvuran sağlıklı çocukların oranı %20-35 arasında değişmektedir. Büyüme ve gelişme geriliği olan çocuklarda ise bu oran %33-90 olarak bildirilmektedir.
İştahı basitçe besinlere karşı duyulan istek olarak tanımlayabiliriz. İştah bilinçli bir istek olup besin maddesinin görünümünden ve daha önceden yiyecek ile olan deneyimlerden etkilenmektedir.
Bireyin açlık hissini algılayamaması ise iştahsızlık olarak tanımlanabilir. İştahsızlığın çocuklar için en önemli sonucu, büyümenin olumsuz yönde etkilenmesidir.
İŞTAHSIZLIK
1- Bazı hastalıkların ve özel durumların sonunda ortaya çıkabilir.
2- Bazı hastalık ve özel durumların ortaya çıkmasına sebep olabilir.
Bu iki maddeyi dikkatle incelediğinizde sizin çocuğunuzda hangi durum söz konusu anlayabilirsiniz.
İŞTAHSIZ ÇOCUĞA YAKLAŞIM
Eğer çocukta büyüme ve gelişme geriliği de varsa mutlaka altta yatan organik bir sebebin olup olmadığı araştırılmalıdır. Çocuğun büyüme ve gelişmesinin izlenmesi bize iştahsızlığın derecesi ve ciddiyeti konusunda ön bilgi verebilir. Bu konuda ailenin vereceği anamnez son derece önemlidir.
İştahsızlığın ve Yemek Seçiciliğinin Nedenleri
• Picky Eaters (Yemek Seçiciler): Bazı bebekler aileleri tarafından seçici bebek olarak tanımlanmaktadır. Seçicilik yaşamın dördüncü ayında %19 iken, iki yaş civarında %50‘lere çıkmaktadır. Yaşa göre kilosu fazla olan bebekler ise daha az yemek seçmektedir.
• Blender baby (Çiğneme ve yutma sorunu olanlar)
• Yavaş çiğneyenler
• Çabuk doyanlar
• Primer hastalıklarına bağlı iştahsız olanlar olarak alt gruplara ayrılabilirler.
ÇOCUK BESLENMESİNDE NELERE DİKKAT ETMELİYİZ?
Çocuğun yaşına ve oral motor gelişimine uygun küçük miktar gıdalar ile başlanmalıdır. Tadını sevmezse zorlanmamalıdır.
Yeni başlanmış olan besinin bebek tarafından tadının beğenilmesi bazen 10-15 kez denemeden sonra olabileceği unutulmamalıdır.
Bebeğin beslenme miktarı çocuğun gereksinimlerine göre ayarlanmalı ve beslemede çocuğun iştahına da saygılı olunmalıdır. Çocuklara yiyecekler teklif edilmeli, hangi besinden yiyeceği kararı ise çocuğa bırakılmalıdır.
Çocuğun tabağı çocuğun ilgisini çekecek şekilde süslenmeli, kendisinin seçim yapmasına izin verilmelidir.
Gürültüsüz sakin bir ortamda mama sandalyesinde yemek masasına yakın pozisyonda oturtulmalıdır.
Televizyon ve telefon açılmamalıdır.
Öğünler arası acıkmasına fırsat verecek süre (3-4 saat )olmalıdır.
Öğünler arasında atıştırmaya izin verilmemelidir.(sadece su verilebilir).
Öğünler arası hareket oyun ile enerji kaybetmesi sağlanmalıdır. Uygun hava şartlarında çocukları ev hapsinden kurtarılmalı, açık havada gezinti ve spor yapmalarını, yemeklerini de bu ortamda yemeleri sağlanmalıdır. Yüksek oksijenli, temiz hava ve yeşil doğa, hayatı monotonluktan kurtarır, metabolizmayı canlandırır, iştahı açar.
Yemeğe başlama 15 dakika, yemeğin süresi 30-35 dk. ile sınırlanmalıdır.
Mümkünse aile ortamında yemeğe aile ile başlanmalıdır. Aile bireyleri beslenme sırasında beslenmeyi olumsuz etkileyecek davranış içinde olmamalı ve kendileri de seçici davranmamalıdırlar.
Beslenme için masaya hep birlikte oturulup hep birlikte kalkılmalı, çocuğun tabağı süslenmeli, çocuğu kendisinin el ve kaşıkla yemeğini-bağımsız yemesine ortam hazırlanmalıdır.
Yemeği yediren kişi mutlu eğlenceli olmalıdır. Asla ısrarcı, cezalandırıcı, rüşvetçi, tehditci, baskıcı olmamalıdır.
Ara ara yiyecek dışı minik ödüller verilmelidir.
Kirletmeye ve kirlenmeye izin verilmelidir.
İştah şurubu adı altında satılan ilaçlardan uzak durun.
Muhtemelen çocukken sizin de iştahsız olduğunuzu ve anne babanızın sizin için endişe ettiğini düşünün.
Çocuğunuzla inatlaşmayın.
“Hiçbir çocuk inadı nedeni ile açlıktan ölmemiştir.”
